နိုင်ငံခြားမှာ ဘာလို့ဆက်နေချင်ကြတာလဲ။

တိုတိုတုတ်တုတ်ကတော့ အကောင်းကြိုက်တဲ့သူက အဆိုးဆို ပြန်မလိုချင်ကြတော့တာပါပဲ။ အကျယ်ကတော့...

နိဒါန်း- ရုပ်ရှင်ထဲက Stereotypeများအလွန်

နိုင်ငံခြားဆိုတဲ့အဓိပ္ပာယ်ကို ကျနော်ဖွင့်မယ်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်များက မြန်မာရုပ်ရှင်ထဲမှာတော့ နိုင်ငံခြားဆိုတာ တိုက်ခန်းအမြင့်ကြီးပေါ်ကနေ နေကာမျက်မှန်တပ်၊ ဝတ်စုံလှလှတွေနဲ့နေကြတဲ့ နိဗ္ဗာန်ဘုံလေးတစ်ခုပေါ့။ အောင်မြင်မှုက အလိုလိုရလာသလိုမျိုး။ တခြားအမြင်တစ်ခုကတော့ လူတွေရိုင်းစိုင်းပြီး ယဉ်ကျေးမှုမရှိတဲ့နေရာ၊ ဗိုင်းကောင်းကျောက်ဖိဆိုတာ ဝေးလာဝေးဖြစ်တဲ့နေရာပေါ့။

တကယ်ရောက်သွားရင်ကော ဘာတွေပြောင်းလဲသွားကြလဲ။ လူတိုင်းရဲ့အဖြေကတော့ “နိုင်ငံခြားကမတူခြားနား ပိုလို့တောင်ခက်ခဲပါတယ်။ “ ဒီစကားကို ကျနော်နည်းနည်းပိုပြီး ဖိပြောချင်တယ်။ ဒါဟာ အရာရာတူတယ်လို့ဆိုလိုတာမဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံခြားမှာ ပိုခက်ခဲတယ်ဆိုတာ ဘဝနေထိုင်မှုအဆင့်အတန်း (Living Standard) နဲ့ဆိုင်ပါတယ်။ Living Standard ဆိုတာ လူတွေရဲ့စိတ်ဓာတ်၊ အကျင့်စာရိတ္တ၊ သူတို့ကိုအုပ်ချုပ်တဲ့စနစ်တွေနဲ့ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတွေအားလုံးကို ဆိုလိုတာပါ။

အပိုင်း (၁)။ မမြင်နိုင်သော စည်းမျဉ်းများ- လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းဆိုင်ရာ စိတ်ကူးထဲက စမ်းသပ်ချက်

အခု ရန်ကုန်က သာမန်လူတန်းစားတစ်ဦးကို UK ကိုရုတ်တရက်ခေါ်လိုက်တယ်ဆိုပါစို့။ သူဘာတွေလုပ်မလဲ ကျနော်ရွတ်ပြမယ်။ သူ့ရဲ့အပြုအမူတွေက သူတစ်သက်လုံးနေထိုင်လာခဲ့တဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့စည်းမျဉ်းတွေကို ဖော်ပြပါလိမ့်မယ်။

• လမ်းဘေးမှာ အမှိုက်ပစ်မယ်။ အများပိုင်နေရာကို ဘယ်သူမှမပိုင်ဘူးလို့မြင်တဲ့အတွက် တာဝန်ယူစိတ်မရှိတာကိုပြတယ်။ တံတွေးထွေးမယ်။ UK မှာတော့ အများပိုင်နေရာကို သန့်ရှင်းအောင်ထားဖို့ဆိုတဲ့ ခိုင်မာတဲ့လူမှုရေးသဘောတူညီချက် (နဲ့ ကြီးမားတဲ့ဒဏ်ငွေ) ရှိပါတယ်။
• Ambulance ဥသြဆွဲသံကြားရင် ဘေးဖယ်မပေးဘဲ ငုတ်တုတ်ကြီးနေနေမယ်။ ဒါဟာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေဟာ အကြံပြုချက်သက်သက်သာဖြစ်ပြီး၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်ရဲ့အရေးက အများအကျိုးထက်ပိုအရေးကြီးတယ်ဆိုတဲ့ စနစ်ကိုထင်ဟပ်စေပါတယ်။
• Supermarket မှာ စျေးဆစ်နေမယ်။ ဒါဟာ စျေးနှုန်းမသတ်မှတ်ထားတဲ့၊ ဝယ်သူနဲ့ရောင်းသူကြား ယုံကြည်မှုမရှိတဲ့စနစ်ကနေ မွေးဖွားလာတဲ့အကျင့်တစ်ခုပါ။
• ရဲကိုမြင်ရင် ကြောက်ရွံ့စိတ် ဒါမှမဟုတ် ရွံရှာစိတ်ဖြစ်နေမယ်။ မြန်မာပြည်မှာ ရဲနဲ့တွေ့ဆုံခြင်းက ကောင်းတဲ့အတွေ့အကြုံဖြစ်လေ့မရှိပါဘူး။ ဒီမှာတော့ ခြိမ်းခြောက်ခံရဖို့ထက် ကျွမ်းကျင်တဲ့အကူအညီရဖို့ကို မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်။

အပိုင်း (၂)။ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ဝန်ခံချက်- နှိမ့်ချစွာ ပြောင်းလဲလိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်နေထိုင်ခြင်း

ကျနော်ကိုယ်တိုင်လည်း စစရောက်ချင်းမှာ အခန်းဖော်တွေနဲ့သိပ်မပြေဘူး။ သူတို့ကမကောင်းလို့မဟုတ်ဘဲ၊ ကျနော့်ရဲ့အမူအကျင့်တွေက အနှောင့်အယှက်ဖြစ်စေလို့ပါ။

ကျနော်မီးဖိုချောင်မှာ ရှုပ်ပွနေအောင်ထားတယ်။ ဟင်းချက်ပြီးရင် ဆီပေနေတဲ့ဒယ်အိုးကို "နောက်မှဆေးမယ်" ဆိုပြီးထားခဲ့တယ်။ မီးဖိုပေါ်ရေတွေ၊ ဟင်းတွေဖိတ်ကျလည်း ချက်ချင်းမသုတ်ဘူး။ ညဘက်ဖုန်းပြောရင် ဘေးห้องကလူအိပ်နေလားမအိပ်နေလားမစဉ်းစားဘဲ အသံကျယ်ကျယ်ပြောတယ်။ ကျနော်လူမကောင်းတစ်ယောက်မဟုတ်ပေမဲ့၊ အများပိုင်နေရာနဲ့ တာဝန်ယူမှုကို အလေးမထားတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုရဲ့ ထုတ်ကုန်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

အချိန်ကြာလာတော့ အလိုက်တသိနဲ့၊ အနည်းငယ်ရှက်စရာကောင်းတဲ့စကားပြောဆိုမှုတွေကနေတစ်ဆင့် ကျနော်သင်ယူခဲ့ရတယ်။ ချက်ရင်းနဲ့ သန့်ရှင်းရေးလုပ်တတ်လာတယ်။ ပန်းကန်တွေကို ချက်ချင်းဆေးတတ်လာတယ်။ ည ၁၀ နာရီနောက်ပိုင်း ဖုန်းကိုအသံတိုးတိုးပြောတတ်လာတယ်။ ဒါဟာ UK က ကျနော့်ကိုသန့်ရှင်းသွားအောင်လုပ်တာမဟုတ်ပါဘူး။ အပြန်အလှန်လေးစားမှုကို အားပေးတဲ့ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုမှာ နေထိုင်ရခြင်းရဲ့ ရလဒ်ပါ။

အပိုင်း (၃)။ တရားမမျှတမှု၏ ပုံမှန်ဖြစ်တည်မှု- ကျွန်ုပ်တို့ သည်းမခံသင့်သော အရာများစာရင်း

နိုင်ငံခြားကပြန်လာတဲ့သူတိုင်း မြန်မာပြည်ကိုဝေဖန်ကြတယ်။ အာဏာသိမ်းလို့ တိုင်းပြည်မလုံခြုံတော့လို့ လူတွေထွက်ခွာနေကြတာကို နားလည်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီမတိုင်ခင် ဆယ်စုနှစ်တွေကတည်းက လူတွေဘာလို့ထွက်ခွာခဲ့ကြတာလဲ။

အကြောင်းရင်းကတော့ ကျနော်တို့နေ့စဉ်ဘဝမှာ "ပုံမှန်" လို့လက်ခံထားရတဲ့ မရေမတွက်နိုင်တဲ့ မတရားမှုလေးတွေကြောင့်ပါပဲ။ ဒါတွေဟာ လူတစ်ယောက်ရဲ့စိတ်ဓာတ်ကို တဖြည်းဖြည်းတိုက်စားသွားတဲ့ ထောင်ပေါင်းများစွာသော ဓားချက်သေးသေးလေးတွေလိုပါပဲ။ ဥပမာ-

• စျေးထဲမှာ ရောင်းသူက အကောင်းတွေအောက်မှာ အပုပ်အသိုးတွေထည့်ရောင်းတာ။
• ဘတ်စ်ကားပေါ်မှာ ကားသမားတွေ အော်ဟစ်ဆဲဆိုတာ၊ စပယ်ယာလိုလိုလူတွေက လူမိုက်လိုဆက်ဆံတာ။
• ဘယ်တန်းစီတန်းမှာမဆို လူတွေက ကြားဖြတ်ကျော်တက်တာ (အထူးသဖြင့် အာဏာရှိအသိုင်းအဝိုင်း)။
• အစိုးရရုံးမှာ စာရေးမတွေက မျက်နှာထားတင်းတင်းနဲ့ ကိုယ့်ကိုဂရုမစိုက်ဘဲနေတာကို လက်ခံနေရတာ။
• Passport ရုံးမှာ စနစ်ကိုတမင်ဖျက်ဆီးပြီး ပွဲစားတွေအတွက်နေရာဖန်တီးပေးထားတာ။ အရာရှိတွေက သူတို့လစာနဲ့ဘယ်လိုမှမဖြစ်နိုင်တဲ့ နောက်ဆုံးပေါ်ဖုန်းတွေ၊ ကားတွေနဲ့ဖြစ်နေချိန်မှာ သာမန်လူတွေက အပြင်မှာဒုက္ခရောက်နေရတာ။
• Taxi ပေါ်မှာ ကားသမားက လူပုံစံကိုကြည့်ပြီး စျေးနှုန်းအမျိုးမျိုးတောင်းတာ။

ဒီစနစ်ကျဆုံးမှုရဲ့ဒဏ်ကို အဓိကခံရဆုံးက သာမန်ပြည်သူတွေပါပဲ။ သူတို့တွေဟာ ဒီစာကိုတောင် ဖတ်နိုင်ချင်မှဖတ်နိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဘယ်သူက ဒီခေတ်ကြီးထဲမှာ ဒေတာနဲ့ VPN ခံပြီး စာရှည်ကြီးတွေဖတ်နိုင်မှာလဲ။

အပိုင်း (၄)။ အဖြေ- ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်ပြီး ဂုဏ်သိက္ခာရှိသော လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ခံစားမှု

နိုင်ငံခြားမှာ ဘာလို့လူတွေဆက်နေချင်ကြတာလဲ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကောင်းမွန်စွာလည်ပတ်တဲ့၊ လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုရှိတဲ့နိုင်ငံတစ်ခုမှာ အပေါ်ကစာရင်းထဲကအရာတွေ တစ်ခုမှ "ပုံမှန်" လို့ သတ်မှတ်မထားလို့ပါပဲ။

ဟုတ်တယ်၊ စျေးကြီးတယ်။ အခွန်တွေအများကြီးပေးရတယ်။ ဒါပေမဲ့ အပြန်အလှန်အားဖြင့် သင်ရရှိတာက ဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ အလုပ်လုပ်တဲ့စနစ်တစ်ခုပါ။

• အစိုးရရုံးတွေက ကူညီဖို့အသင့်ရှိတယ် (လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမရှိ)။
• စားသုံးသူအခွင့်အရေးအရ ပစ္စည်းမကောင်းရင် ငွေပြန်အမ်းပေးတယ်။
• ဘတ်စ်ကားသမားတွေက ယဉ်ကျေးတယ်။
• နေ့ရောညပါ လုံခြုံမှုကိုခံစားရတယ်။

ဒီလိုနိုင်ငံမျိုးရဲ့ နိုင်ငံသားဖြစ်ခွင့်၊ နေထိုင်ခွင့်ကို လိုချင်ကြတာဟာ အဆန်းမဟုတ်ပါဘူး။ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်တစ်ခုတည်းကိုကြည့်ရုံနဲ့ ကမ္ဘာကြီးမှာ ကိုယ့်ရဲ့ရပ်တည်မှုနဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာဘယ်လောက်ကွာခြားသွားလဲဆိုတာ သိနိုင်ပါတယ်။

နိဂုံး- အတွင်းစိတ်မှ ပြောင်းလဲခြင်း

နိုင်ငံခြားရောက်လို့ ကျနော်ရိုင်းစိုင်းမသွားပါဘူး။ ကျနော်ဟာ ပိုကောင်းတဲ့လူတစ်ယောက်ဖြစ်လာပါတယ်။ ပိုသန့်ရှင်းလာတယ်၊ ပိုစည်းကမ်းရှိလာတယ်၊ ပိုပွင့်လင်းလာတယ်။ ကျနော့်ကိုယ်ထဲကဒီပြောင်းလဲမှုဟာ ကျနော့်နိုင်ငံအတွက် မျှော်လင့်တဲ့ပြောင်းလဲမှုပါပဲ။ ဒါဟာ 'အနောက်တိုင်းဆန်' သွားတာမဟုတ်ပါဘူး။ လေးစားမှု၊ စည်းကမ်းရှိမှုနဲ့ တာဝန်ယူမှုဆိုတဲ့ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအခြေခံတရားတွေကို လက်ခံကျင့်သုံးခြင်းသာဖြစ်ပါတယ်။