နိုင်ငံခြားကျောင်းတက်ခြင်းဆိုင်ရာ Moe Notes ရဲ့အဘိဓာန်

This article is also available in [English]

ကျနော့်ပြတင်းပေါက်အပြင်ဘက်က ကောင်းကင်ဟာ မင်လိုမည်းနက်နေတဲ့အရောင်ကနေ နူးညံ့တဲ့ မိုးလင်းခါနီး မီးခိုးရောင်ဆီကို စတင်ပြောင်းလဲနေပါပြီ။ မြို့ကြီးက တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်နေတယ်။ ဒီလိုတိတ်ဆိတ်တဲ့အချိန်တွေမှာပဲ ကျနော်ထားခဲ့တဲ့ဘဝနဲ့ အခုဘဝကြားက အကွာအဝေးကို စဉ်းစားမိတတ်တယ်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာမိုင်တွေတင်မကဘဲ၊ အတွေ့အကြုံ၊ အတွေးအခေါ်၊ မျှော်လင့်ချက်တွေထဲက အကွာအဝေးကိုပေါ့။

လွန်ခဲ့တဲ့လတွေအတွင်းမှာ၊ ကျနော်က ဘတ်ဂျက်လမ်းညွှန်၊ consultant တွေအကြောင်းသတိပေးချက်၊ ခက်ခဲတဲ့နေ့တစ်နေ့ရဲ့ဒိုင်ယာရီ စသဖြင့် ကျနော့်ရဲ့အတွေးနဲ့အတွေ့အကြုံတွေကို အပိုင်းအစလေးတွေအနေနဲ့ ရေးမှတ်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ကျောင်းသားတစ်ယောက်ရဲ့ခရီးက အပိုင်းအစတွေနဲ့ဖွဲ့စည်းထားတာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဟာ တစ်ဆက်တည်းဖြစ်ပြီး၊ မကြာခဏဆိုသလို အလွန်ပင်ပန်းကြီးမားတဲ့ လမ်းကြောင်းတစ်ခုတည်းပါ။

ဒါကတော့ အဲ့ဒီလမ်းကြောင်းကို မြေပုံထုတ်ဖို့ ကျနော့်ရဲ့ကြိုးစားမှုပါပဲ။ ကျနော်ရေးခဲ့သမျှ၊ သင်ယူခဲ့သမျှ၊ ကြိုတင်သိခဲ့ချင်တဲ့အရာအားလုံးကို လမ်းညွှန်စာအုပ်အပြည့်အစုံတစ်အုပ်တည်းမှာ စုစည်းထားပါတယ်။ ဒါကတော့ ရန်ကုန်ကအခန်းငယ်လေးထဲမှာချခဲ့တဲ့ မဟာဗျူဟာမြောက်ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကနေ UK ကကျောင်းသားတစ်ယောက်ရဲ့နေ့စဉ်ဘဝအထိ ဇာတ်လမ်းအပြည့်အစုံပါပဲ။ ဒါဟာ သင့်ခရီးအတွက် သမ္မာကျမ်းစာတစ်အုပ်ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။

စာအုပ် (၁)။ မဟာဗျူဟာမြောက် ဆုံးဖြတ်ချက်- သင်၏ထွက်ပေါက်ကို စီစဉ်ခြင်း

ဒီပထမဆုံးစာအုပ်ကတော့ အရေးအကြီးဆုံးအဆင့်ဖြစ်တဲ့ စီစဉ်ခြင်းအကြောင်းပါ။ ဒါတွေက သင်လျှောက်လွှာမတင်ခင်မှာတောင် ချမှတ်ရမယ့်၊ သင့်ရဲ့အနာဂတ်တစ်ခုလုံးကိုပုံဖော်ပေးမယ့် ဆုံးဖြတ်ချက်တွေဖြစ်ပါတယ်။

အခန်း (၁)။ မိမိကိုယ်ကို သုံးသပ်ခြင်း- သင်၏ အစမှတ်

သင်ခရီးမစခင်မှာ၊ သင်၏ကိုယ်ပိုင်အခြေအနေများကို ရှင်းလင်းစွာနားလည်ထားရပါမည်။ ဤမေးခွန်း (၁၀) ချက်ကို ရိုးသားစွာဖြေကြည့်ပါ။

1. သင်၏ ပညာအရည်အချင်း: (လက်ရှိဘယ်အတန်းမှာလဲ။)
2. သင်၏ ဘတ်ဂျက်: (အချိန်ပိုင်းအလုပ်ကိုမမှီခိုဘဲ၊ တစ်နှစ်ကို ဘယ်လောက်သုံးနိုင်မလဲ။)
3. သင်၏ အချိန်အတိုင်းအတာ: (ဘယ်လောက်မြန်မြန်သွားချင်လဲ။)
4. သင်၏ Major: (ဘာကိုအဓိကလေ့လာချင်လဲ။)
5. သင်၏ နိုင်ငံ: (ဘယ်နိုင်ငံကိုဦးတည်နေသလဲ။)
6. သင်၏ နောက်ခံအခြေအနေ: (မိဘလုပ်ငန်းဆက်ခံမလား၊ ကိုယ့်လမ်းကိုယ်ဖောက်မလား။)
7. အကူအညီပေးနိုင်မည့်သူ ("လူခံ"): (ပြည်ပမှာ လက်တွေ့ကျကျ ကူညီနိုင်သူ ရှိပါသလား။)
8. သင်၏ ရေရှည်ရည်မှန်းချက်: (ကျောင်းပြီးရင်အလုပ်လုပ်ဖို့၊ အခြေချဖို့ စဉ်းစားထားသလား။)
9. Major နှင့် နိုင်ငံရွေးချယ်မှု: (ဥပမာ- Architecture အတွက် UK၊ Automotive Engineering အတွက် Germany)
10. သင်၏ ‘အကြောင်းပြချက်’ (သင်၏ ဆန္ဒ): (ဘာကြောင့် ဒီခရီးကို သွားချင်တာလဲ။)

သင့်ရဲ့အဖြေတွေက သင်တည်ဆောက်မယ့်အစီအစဉ်တစ်ခုလုံးရဲ့ အခြေခံအုတ်မြစ်တွေပါပဲ။

အခန်း (၂)။ ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ပုံစံကြမ်း- တကယ့်ကုန်ကျစရိတ်များကို နားလည်ခြင်း

လက်တွေ့ကျတဲ့ဘတ်ဂျက်တစ်ခုက သင့်အစီအစဉ်ရဲ့အရေးကြီးဆုံးအစိတ်အပိုင်းပါ။ လူအများစုက လျှော့တွက်တဲ့အမှားကိုလုပ်မိတတ်ကြတယ်။

နိုင်ငံတကာကျောင်းသားများအတွက် နှစ်စဉ်ကုန်ကျစရိတ် အဆင့်ဆင့်လမ်းညွှန် (အားလုံးပါဝင်ပြီး ခန့်မှန်းခြေ)

သင့်အတွက် ပိုမိုရှင်းလင်းသောပုံရိပ်ရရှိစေရန်၊ နာမည်ကြီးနိုင်ငံများကို ကုန်ကျစရိတ်အဆင့် (Tier) လေးခုခွဲခြားထားပါသည်။ အောက်ပါတို့သည် တစ်နှစ်စာသင်ကြားစရိတ် (ကျောင်းလခ + နေထိုင်စရိတ်) အတွက် ခန့်မှန်းခြေများဖြစ်ပါသည်။ ကိန်းဂဏန်းအားလုံးကို နှိုင်းယှဉ်ရလွယ်ကူစေရန် USD ဖြင့်ဖော်ပြထားပြီး၊ သင်၏တက္ကသိုလ်၊ မြို့နှင့် နေထိုင်မှုပုံစံပေါ်မူတည်၍ ကွာခြားနိုင်ပါသည်။

Tier 1: အသက်သာဆုံး ရွေးချယ်မှုများ (တစ်နှစ်လျှင် ~$10,000 - $15,000 USD ခန့်)

• နိုင်ငံများ: ထိုင်း၊ ဗီယက်နမ်။
• ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်: ဤအဆင့်သည် သက်သာသောကျောင်းလခနှင့် အလွန်သက်သာသောနေထိုင်စရိတ်တို့ကို ပေါင်းစပ်ထားသည်။ ဘတ်ဂျက်အလွန်တင်းကျပ်သူများအတွက် သွားနိုင်သောလမ်းကြောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
• စဉ်းစားရန်: စျေးနှုန်းသက်သာသော်လည်း၊ တက္ကသိုလ်များ၏ ကမ္ဘာ့အဆင့်နှင့် အသိအမှတ်ပြုမှုမှာ အခြားအဆင့်များထက် နိမ့်ကျနိုင်ပါသည်။

Tier 2: အာရှမှ အဓိကနိုင်ငံကြီးများ (တစ်နှစ်လျှင် ~$20,000 - $28,000 USD ခန့်)

• နိုင်ငံများ: တောင်ကိုရီးယား၊ ဂျပန်။
• ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်: ဤအဆင့်တွင် အလယ်အလတ်တန်းကျောင်းလခနှင့် မြင့်မားသောနေထိုင်စရိတ် (အထူးသဖြင့် မြို့တော်များတွင်) ပါဝင်သည်။
• စဉ်းစားရန်: ဤနိုင်ငံများတွင် ကောင်းမွန်သောတက္ကသိုလ်များနှင့် ခိုင်မာသောစီးပွားရေးရှိသော်လည်း၊ ဘာသာစကားအခက်အခဲ မှာ ကြီးမားသောစိန်ခေါ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ သင်သည် ကိုရီးယား သို့မဟုတ် ဂျပန်ဘာသာစကားကို ကျွမ်းကျင်အောင်သင်ယူရန် လိုအပ်ပါလိမ့်မည်။

Tier 3: ဥရောပမှ ရွေးချယ်မှုများ (တစ်နှစ်လျှင် ~$15,000 - $30,000+ USD ခန့်)

• နိုင်ငံများ: ဂျာမနီ၊ နယ်သာလန်၊ ပြင်သစ်၊ စပိန် စသည်တို့။
• ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်: ဤအဆင့်သည် ကွာခြားမှုအများဆုံးဖြစ်သည်။ ဂျာမနီကဲ့သို့အချို့နိုင်ငံများတွင် အစိုးရတက္ကသိုလ်များ၌ ကျောင်းလခအခမဲ့ ဖြစ်ပြီး (သင်၏မြင့်မားသောနေထိုင်စရိတ်ကိုသာ ပေးဆောင်ရသည်)၊ နယ်သာလန်ကဲ့သို့သောအခြားနိုင်ငံများတွင်မူ နိုင်ငံတကာကျောင်းသားများအတွက် သိသာသောကျောင်းလခများရှိသည်။
• စဉ်းစားရန်: အသက်သာဆုံး (ကျောင်းလခအခမဲ့) လမ်းကြောင်းအများစုသည် သင့်အား ဒေသသုံးဘာသာစကားကို ကျွမ်းကျင်ရန်လိုအပ်ပါလိမ့်မည်။ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်သင်ကြားသော program များရှိသော်လည်း ပို၍စျေးကြီးလေ့ရှိသည်။

Tier 4: အင်္ဂလိပ်စကားပြောနိုင်ငံများ (UK & Canada) (တစ်နှစ်လျှင် ~$35,000 - $50,000+ USD ခန့်)

• နိုင်ငံများ: United Kingdom, Canada.
• ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာချက်: ဤသည်မှာ ကုန်ကျစရိတ်အမြင့်ဆုံးအဆင့်ဖြစ်သည်။ မြင့်မားသောနိုင်ငံတကာကျောင်းလခနှင့် မြင့်မားသောနေထိုင်စရိတ်တို့ပေါင်းစပ်ထားသောကြောင့် အကြီးမားဆုံးဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ကတိကဝတ်ဖြစ်ပါသည်။ ကျနော့်ဘတ်ဂျက်ဖြစ်တဲ့ ပေါင် ၃၀,၀၀၀ (ခန့်မှန်းခြေ $38,000 USD) ဟာ လန်ဒန်မြို့ပြင်က တက္ကသိုလ်တစ်ခုအတွက် လက်တွေ့ကျတဲ့ ပမာဏတစ်ခုပါ။
• စဉ်းစားရန်: ဤနိုင်ငံများတွင် ကမ္ဘာကျော်တက္ကသိုလ်များတည်ရှိပြီး၊ ဘာသာစကားအခက်အခဲမရှိပါ။ သို့သော် အများဆုံးသောဘဏ္ဍာရေးအင်အား လိုအပ်ပါသည်။

မမြင်နိုင်သော အချက်များ

• ငွေလဲနှုန်းအတက်အကျ: ငွေပိုကို ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားရပါမယ်။ ၂၀၂၃ နှင့် ၂၀၂၄ ကြားတွင် ကျပ်-ဒေါ်လာငွေလဲနှုန်းသည် ၂၅% ကျော်မြင့်တက်ခဲ့ပြီး မိသားစုများအတွက် ကုန်ကျစရိတ်ကို သိသိသာသာပြောင်းလဲစေခဲ့သည်။
• နေထိုင်စရိတ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း:
  • ကျောင်းသားအဆောင်များ (Bill များပါဝင်ပြီး): ဘတ်ဂျက်ဆွဲရန် အလွယ်ကူဆုံးဖြစ်ပြီး၊ လန်ဒန်မြို့ပြင်တွင် en-suite room တစ်ခန်းလျှင် တစ်ပတ်ကို ပေါင် ၁၆၀-၂၅၀ ခန့်ကျသင့်သည်။
  • အပြင်မှာငှားခြင်း (Bill များမပါဝင်): အခန်းခ ပိုသက်သာတယ်လို့ထင်ရပေမဲ့ (£500-£750/လ)၊ utility bill များအတွက် တစ်လလျှင် ပေါင် ၈၀-၁၂၀+ ထပ်ပေါင်းထည့်ရပါမည်။
  • အစားအသောက်၏ လက်တွေ့ဘဝ: သင်၏အစားအသောက်ဘတ်ဂျက်သည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်ပေါ်မူတည်သည်။ ကျနော့်လို အရပ်ရှည်ပြီး လှုပ်ရှားမှုများသူတစ်ယောက်အတွက် တစ်လလျှင် ပေါင် ၆၀၀-၈၀၀ ဘတ်ဂျက်လိုအပ်ပြီး၊ ပျမ်းမျှလူတစ်ယောက်အတွက်မူ ပေါင် ၃၀၀-၄၀၀ ဖြင့်လုံလောက်နိုင်ပါသည်။
  • အထွေထွေဘတ်ဂျက်: အခန်းအလွတ်တစ်ခုအတွက် အစပိုင်းပြင်ဆင်စရိတ် (~£500)၊ တစ်ကိုယ်ရေသုံးပစ္စည်းများ၊ သန့်ရှင်းရေးပစ္စည်းများ၊ အနွေးထည် (£100+)၊ ဖိနပ် (£50+) နှင့် အိမ်ပြောင်းစရိတ် (~£500) တို့ပါဝင်သည်။

အခန်း (၃)။ ပညာရေး ဝင်္ကပါ- သင်၏လမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်ခြင်း

တက္ကသိုလ်မတက်မီ သင်ရရှိမည့် qualification သည် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ မြန်မာဆယ်တန်းကို ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်အများစုက တိုက်ရိုက်အသိအမှတ်မပြုပါ။ သင်သည် နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုလမ်းကြောင်းတစ်ခုကို လိုအပ်ပါလိမ့်မည်။

• ငယ်ရွယ်သောကျောင်းသားများအတွက် (Grade 7-9): အကြံပြုလမ်းကြောင်းမှာ Pre-IGCSE → IGCSE (၂ နှစ်) → A-Levels (၂ နှစ်) ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ၄ နှစ်ကျော်ကြာမြင့်သော မာရသွန်ပြေးပွဲဖြစ်ပြီး၊ GED ကဲ့သို့ "အမြန်လမ်းဖြတ်" များကိုရှောင်ရှားသင့်သည်။
• ၁၀ တန်း / O-Level ပြီးသူများအတွက်:
  • GCE A-Level (၂ နှစ်): "Gold Standard" ဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်များသို့ တိုက်ရိုက်အရောက်နိုင်ဆုံးသော လမ်းကြောင်းဖြစ်သည်။ အချိန်ပေးနိုင်ပြီး ပညာရေးတွင် ရည်မှန်းချက်ကြီးသူများအတွက် အကောင်းဆုံးရွေးချယ်မှုဖြစ်သည်။
  • OSSD (၁ နှစ်): အမြန်လမ်းဖြစ်ပြီး assignment-based ဖြစ်သောကြောင့် Canada အတွက် အထူးကောင်းမွန်သည်။
  • HND/OTHM Diplomas: စျေးသက်သာသော်လည်း တက္ကသိုလ်ရွေးချယ်ခွင့်ကို အဆင့်နိမ့်သော partner တက္ကသိုလ်အနည်းငယ်သို့ အလွန်ကန့်သတ်သော "Top-up" လမ်းကြောင်းများဖြစ်သည်။

ပြည်တွင်းတက္ကသိုလ်များ (မြန်မာ) သို့မဟုတ် Polytechnic များ (စင်္ကာပူ)ဆိုရင်ရော

ဤလမ်းကြောင်းသည် အထက်တန်းပြီးနောက် တိုက်ရိုက်သွားနိုင်သော အသက်သာဆုံးလမ်းကြောင်းဖြစ်လေ့ရှိသည်။ သင်၏ အဓိကရည်မှန်းချက်က ရန်ကုန်မှာပဲ တည်ငြိမ်တဲ့ 9-to-5 အလုပ်တစ်ခုရဖို့ဆိုရင် ဒါဟာ လက်တွေ့ကျတဲ့ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ပြည်တွင်းတက္ကသိုလ်ဘွဲ့ သို့မဟုတ် စင်္ကာပူ polytechnic မှ ဒီပလိုမာသည် ပြည်တွင်းနှင့် ဒေသတွင်းအလုပ်ရှင်အများအပြားအတွက် လုံလောက်လေ့ရှိသည်။

သို့သော်၊ ဤလမ်းကြောင်း၏ အကန့်အသတ်များကို သင်လက်တွေ့ကျကျမြင်ဖို့လိုပါတယ်။ ဤလမ်းကြောင်းသည် ထိပ်တန်းကမ္ဘာ့အဆင့်မီတက္ကသိုလ်များကို ရည်မှန်းသည့်သူများ၊ အနောက်နိုင်ငံများတွင် မဟာဘွဲ့/ပါရဂူဘွဲ့ဆက်တက်ချင်သည့်သူများ၊ သို့မဟုတ် ထိပ်တန်းနိုင်ငံတကာအလုပ်အကိုင်များအတွက် ယှဉ်ပြိုင်လိုသူများအတွက် လမ်းကြောင်းမဟုတ်ပါ။ သင်ရိုးညွှန်းတမ်း၊ သင်ကြားနည်းစနစ်နှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအသိအမှတ်ပြုမှုတို့မှာ A-Levels ကဲ့သို့သော qualification များနှင့် အဆင့်အတန်းမတူညီပါ။ ၎င်းသည် သင့်အား ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအသက်မွေးဝမ်းကြောင်းတစ်ခုအတွက်မဟုတ်ဘဲ၊ ပြည်တွင်းအသက်မွေးဝမ်းကြောင်းတစ်ခုအတွက် ပြင်ဆင်ပေးသောလမ်းကြောင်းဖြစ်ပါသည်။

အခန်း (၄)။ Research အဆင့်- မိမိတက်မည့် University ကို ဘယ်လိုရှာဖွေ၊ ရွေးချယ်၊ စစ်ဆေးမလဲ

ကမ္ဘာပေါ်က university ပေါင်း သောင်းကျော်ရှိတဲ့အနက် မိမိတက်မယ့်တစ်ခုတည်းသောတက္ကသိုလ်ကို ရွေးချယ်ဖို့ဆိုတာ လွယ်ကူတဲ့ကိစ္စရပ်တော့မဟုတ်ပါဘူး။ ဤအခန်းသည် Google မှာတွေ့မိတွေ့ရာရှာဖွေခြင်းမှသည် ယုံကြည်မှုရှိသော နောက်ဆုံးဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုသို့ရောက်ရှိရန် သင်၏လမ်းညွှန်ဖြစ်ပါသည်။

အဆင့် (၁)။ မိမိကိုယ်ကို သုံးသပ်ခြင်း- သင်၏ ကိုယ်ပိုင် Filter များ

တက္ကသိုလ်တစ်ခုကို မလေ့လာခင်မှာ၊ သင်ကိုယ်တိုင်ကို အရင်ဆုံးသုံးသပ်ရပါမည်။ အခန်း (၁) တွင်ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း၊ သင်သည် သင်၏ ဘတ်ဂျက်၊ အရည်အချင်း၊ ပစ်မှတ်နိုင်ငံ၊ Major၊ နှင့် အချိန်ကာလ တို့ကို ရှင်းလင်းစွာသိထားရပါမည်။ ဤ filter များမရှိပါက၊ သင်သည် ရွေးချယ်စရာပင်လယ်ထဲတွင် လမ်းပျောက်သွားပါလိမ့်မည်။

အဆင့် (၂)။ အလုံးစုံ Ranking ထက်ပိုသောအရာ- "တက္ကသိုလ်ကောင်း" တစ်ခု၏ အဓိကမဏ္ဍိုင် (၅) ခု

တက္ကသိုလ်တစ်ခုရဲ့ အရည်အသွေးဆိုတာ ကိန်းဂဏန်းတစ်ခုတည်းမဟုတ်ပါဘူး။ တကယ့် "တက္ကသိုလ်ကောင်း" ဆိုတာ သင့်အတွက် သင့်တော်ကိုက်ညီတဲ့ ကျောင်းတစ်ကျောင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကိုရှာဖွေဖို့အတွက်၊ တက္ကသိုလ်တိုင်းကို ဒီမဏ္ဍိုင် (၅) ခုနဲ့တိုင်းတာဖို့လိုပါတယ်။

မဏ္ဍိုင် (၁) - ပညာရေးဆိုင်ရာ ခိုင်မာမှုနှင့် ဂုဏ်သိက္ခာ

• Overall World Ranking: QS World University Rankings သို့မဟုတ် Times Higher Education (THE) ကဲ့သို့သော site များမှ တက္ကသိုလ်၏ ယေဘုယျရပ်တည်မှုကို စတင်လေ့လာပါ။
• အလွန်အရေးကြီး - Ranking by Subject: ဒါက overall rank ထက် ပိုအရေးကြီးတတ်ပါတယ်။ တက္ကသိုလ်တစ်ခုက ကမ္ဘာ့အဆင့် ၂၀၀ ဖြစ်နိုင်ပေမဲ့၊ သင့်ရဲ့တိကျတဲ့ major (ဥပမာ- Architecture) မှာ Top 50 ဝင်နေနိုင်ပါတယ်။
• Research အရည်အသွေး: Ranking တွေမှာ "Research Output" ဆိုတဲ့အချက်ပါလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီအမှတ်မြင့်ရင် သင့်ကိုသင်ပေးမယ့် professor တွေဟာ သူတို့နယ်ပယ်မှာ တကယ့်ဦးဆောင်သူတွေဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ပြပါတယ်။

မဏ္ဍိုင် (၂) - သင်ကြားမှုအရည်အသွေးနှင့် ကျောင်းသားအတွေ့အကြုံ

• ကျောင်းသား-ဆရာ အချိုး (Student-to-Staff Ratio): ဒီအချိုးနိမ့်လေ (ဥပမာ- 15:1)၊ အတန်းငယ်လေ၊ ဆရာနဲ့တစ်ဦးချင်းထိတွေ့ခွင့်ပိုများလေဖြစ်ပါတယ်။
• ကျောင်းသားကျေနပ်မှု (Student Satisfaction): Fact Check: UK မှာ National Student Survey (NSS) က ကျောင်းပြီးခါနီးကျောင်းသားတွေကို သူတို့ရဲ့သင်ကြားရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့အတွေ့အကြုံကို တိုက်ရိုက်မေးမြန်းအကဲဖြတ်ပါတယ်။ ဒီရမှတ်တွေကို The Complete University Guide လိုမျိုး UK အဆင့်သတ်မှတ်ချက်တွေမှာ ဖော်ပြလေ့ရှိပြီး၊ ဒါဟာ သင်ကြားရေးဝန်းကျင်ကောင်းတစ်ခုရဲ့ အားကောင်းတဲ့ညွှန်ပြချက်တစ်ခုပါ။

မဏ္ဍိုင် (၃) - အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း

• Graduate Outcomes / Employability Ranking: ဘွဲ့ရပြီးမကြာခင်မှာ အလုပ်အကိုင်ကောင်းရရှိမှုနှုန်းကို တိုင်းတာတဲ့ ranking ကိုရှာဖွေပါ။
• "Placement Year" အခွင့်အလမ်း: HND လမ်းညွှန်မှာပြောခဲ့သလိုပဲ၊ တစ်နှစ်တာ အခကြေးငွေနဲ့လုပ်ငန်းခွင်ဝင်ခွင့်ရခြင်းဟာ သင့် CV အတွက် အကြီးမားဆုံးအားသာချက်တွေထဲကတစ်ခုပါ။

မဏ္ဍိုင် (၄) - တည်နေရာ၊ ကျောင်းသားဘဝ နှင့် နေထိုင်မှုကုန်ကျစရိတ်

• Campus vs. City University: သင်က အရာအားလုံးတစ်နေရာတည်းမှာရှိတဲ့ campus ကိုကြိုက်လား၊ ဒါမှမဟုတ် မြို့ပြထဲမှာပျံ့နှံ့နေတဲ့ကျောင်းမျိုးကိုကြိုက်လား။
• နေထိုင်မှုကုန်ကျစရိတ်: Manchester လိုစျေးသက်သာတဲ့မြို့က ပေါင် ၁၈,၀၀၀ ကျောင်းလခနဲ့၊ Oxford လိုစျေးကြီးတဲ့မြို့က ပေါင် ၁၈,၀၀၀ ကျောင်းလခဟာ တကယ်ကုန်ကျစရိတ်မှာ မတူညီပါဘူး။
• Facilities: စာကြည့်တိုက်၊ lab၊ studio၊ အားကစားခန်းမတွေရဲ့ အရည်အသွေးကိုလေ့လာပါ။

မဏ္ဍိုင် (၅) - နိုင်ငံတကာကျောင်းသားများအတွက် အထောက်အပံ့

• Diversity: နိုင်ငံတကာကျောင်းသားရာခိုင်နှုန်းများခြင်း (ဥပမာ- 25%+) က မတူညီတဲ့နောက်ခံကကျောင်းသားတွေကို ကူညီရာမှာအတွေ့အကြုံရှိတယ်ဆိုတာကို ပြပါတယ်။
• Support Services: တက္ကသိုလ်မှာ International Student Support ရုံး သီးသန့်ရှိပါသလား။ Visa၊ ဘာသာစကားနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာအကူအညီတွေ ပေးပါသလား။

အဆင့် (၃)။ သင်၏ Research Toolkit - ဒီအချက်အလက်တွေကို ဘယ်မှာရှာမလဲ

• University Ranking Websites: (QS, THE, The Complete University Guide) - အဆင့်မြင့်နှိုင်းယှဉ်မှုများအတွက်။
• တက္ကသိုလ်၏ တရားဝင် Website: course module, ဝင်ခွင့်လိုအပ်ချက်၊ စရိတ်များအတွက် အမှန်ကန်ဆုံးရင်းမြစ်။
• Virtual Tours and YouTube Channels: မြန်မာပြည်မှ campus ကိုခံစားကြည့်ရန် အကောင်းဆုံးနည်းလမ်း။
• Student Forums (တရားမဝင် အမှန်တရား): Reddit (r/UniUK) သို့မဟုတ် The Student Room ကဲ့သို့သော website များသည် လက်ရှိကျောင်းသားများထံမှ ရိုးသားသောထင်မြင်ချက်များကို ပေးနိုင်သော်လည်း၊ တစ်ဦးတစ်ယောက်၏အတွေ့အကြုံကို ယေဘုယျမမှတ်ယူသင့်ပါ။

အဆင့် (၄)။ စကာတင်ခြင်းနှင့် နောက်ဆုံးဆုံးဖြတ်ချက်

ယခုအခါ၊ ဤမဏ္ဍိုင် ၅ ခုပါသောမူဘောင်နှင့် သင်၏ကိုယ်ပိုင် checklist ကိုအသုံးပြု၍ သင်၏ longlist ကို shortlist တစ်ခုအဖြစ်သို့ စကာတင်ပါ။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်သည် သင့်အားလက်တွေ့ကျစေပြီး၊ ဝေဝါးသောဆန္ဒတစ်ခုကို တိကျသောလုပ်ဆောင်နိုင်သည့်အစီအစဉ်တစ်ခုအဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲပေးပါလိမ့်မည်။

နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ကျနော့်အတွေ့အကြုံကိုပြန်လည်သတိရပါ- မဆုံးဖြတ်ခင် ကြိုက်သလောက်တွေဝေနေလို့ရတယ်။ ဆုံးဖြတ်ပြီးရင်တော့ ဆုံးဖြတ်ပြီးတဲ့အတိုင်း လုပ်ရလိမ့်မယ်။ ကိုယ်ရောက်သွားတဲ့ဘယ်အခြေအနေမှာမဆို အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင်လုပ်နိုင်စွမ်းကလည်း ဒီခရီးအတွက် အရေးကြီးတဲ့အရည်အချင်းတစ်ခုပါပဲ။

အခန်း (၅)။ သင်၏ Major ကို နားလည်ခြင်း- သင်၏ ပညာရပ်နယ်ပယ်ကို မဟာဗျူဟာကျကျ ရွေးချယ်ခြင်း

သင်၏ဘဏ္ဍာရေးကို သုံးသပ်ပြီး ပညာရေးလမ်းကြောင်းများကို နားလည်ပြီးနောက်၊ အလွန်ကိုယ်ရေးကိုယ်တာဆန်သော ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုကို ချမှတ်ရပါမည်- သင်၏ Major ကို ရွေးချယ်ခြင်း။ ဤရွေးချယ်မှုသည် သင်ကြိုက်နှစ်သက်သော ဘာသာရပ်တစ်ခုမျှသာမက၊ သင်ကြားရေးပုံစံ၊ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း အလားအလာများနှင့် သင့်တွင် ပြင်းပြသောဝါသနာတစ်ခုတည်းမရှိသည့်အခါ ဘာလုပ်ရမည်ကို နားလည်ခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်ပါသည်။

၎င်းသည် ဘာသာရပ်တစ်ခုမျှသာမဟုတ်၊ သင်ယူခြင်းနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်

ဘွဲ့တိုင်းကို တစ်ပုံစံတည်း သင်ကြားခြင်းမဟုတ်ပါ။ သင်၏ Major သည် မည်သည့်အမျိုးအစားထဲတွင် ကျရောက်သည်ကို နားလည်ခြင်းသည် မှန်ကန်သောပညာရေးလမ်းကြောင်းနှင့် ညှိနှိုင်းရန် အလွန်အရေးကြီးသည်။

• ၁။ စာသင်ခန်းအခြေပြု Major များ (Classroom-Based):
  • ၎င်းတို့မှာ: Lecture များ၊ seminar များ၊ စာဖတ်ခြင်းနှင့် essay ရေးခြင်းတို့ဖြင့် အဓိကသင်ကြားသည်။ သီအိုရီ၊ Analyse ခြင်းနှင့် ဝေဖန်ပိုင်းခြားငြင်းခုံခြင်းကို အလေးပေးသည်။
  • ဥပမာ: Business, Management, Marketing, Economics, History, Politics, Law.
  • Pathway နှင့် ကိုက်ညီမှု: HND/OTHM နှင့် top-up program များနှင့် အလွန်ကိုက်ညီမှုရှိသည်။ သီအိုရီအခြေပြုဖြစ်သောကြောင့်၊ ၎င်းတို့သည် ရန်ကုန်ရှိ private university centre များမှ အများဆုံးပေးသော major များဖြစ်သည်။
• ၂။ ဓာတ်ခွဲခန်းအခြေပြု Major များ (Lab-Based):
  • ၎င်းတို့မှာ: ဓာတ်ခွဲခန်းများတွင် စမ်းသပ်မှုများပြုလုပ်ရန် အချိန်များစွာပါဝင်သည်။ စျေးကြီးပြီး အထူးပြုစက်ပစ္စည်းများ လိုအပ်သည်။
  • ဥပမာ: Chemistry, Biology, Physics, Biomedical Sciences.
  • Pathway နှင့် ကိုက်ညီမှု: ပြည်တွင်းဒီပလိုမာ program များနှင့် အလွန်နည်းပါးသည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိ private centre တစ်ခုအနေဖြင့် UK သုတေသနတက္ကသိုလ်တစ်ခု၏ သန်းပေါင်းများစွာတန်သော ဓာတ်ခွဲခန်းများကို ပုံတူကူးရန် မဖြစ်နိုင်သလောက်ပင်။
• ၃။ ဆေးခန်းအခြေပြု Major များ (Clinical):
  • ၎င်းတို့မှာ: တကယ့်ဆေးရုံများနှင့် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနေရာများတွင် လက်တွေ့ဆင်းရခြင်းများ လိုအပ်သည်။ ဤ course များကို အဖွဲ့အစည်းများက တင်းကြပ်စွာထိန်းချုပ်ထားသည်။
  • ဥပမာ: Medicine, Dentistry, Nursing, Physiotherapy.
  • Pathway နှင့် ကိုက်ညီမှု: လုံးဝမရှိပါ။ ဤဘွဲ့များကို "top-up" model ဖြင့် လေ့လာရန်မဖြစ်နိုင်ပါ။ ၎င်းတို့သည် အိမ်ရှင်နိုင်ငံရှိ တရားဝင်အသိအမှတ်ပြုတက္ကသိုလ်တစ်ခုတွင် Year 1 မှစ၍ အပြည့်အဝ၊ လူကိုယ်တိုင်တက်ရောက်ရန် လိုအပ်သည်။
• ၄။ စတူဒီယိုအခြေပြု Major များ (Studio-Based):
  • ၎င်းတို့မှာ: သီးသန့် studio ပတ်ဝန်းကျင်တွင် project-based သင်ယူခြင်းဖြင့် သင်ကြားသည်။ လက်တွေ့ဖန်တီးခြင်း၊ ဒီဇိုင်းဆွဲခြင်းနှင့် ဝေဖန်သုံးသပ်ခြင်းကို အဓိကထားသည်။
  • ဥပမာ: Architecture, Fine Art, Graphic Design, Fashion Design.
  • Pathway နှင့် ကိုက်ညီမှု: အလွန်နည်းပါးသည်။ ဗိသုကာကျောင်းသားတစ်ယောက်အနေဖြင့်၊ "studio culture" — စဉ်ဆက်မပြတ်ဖန်တီးမှု၊Tutor နဲ့ Peersများ၏သုံးသပ်မှုနှင့် workshop များသို့ဝင်ရောက်ခွင့် — သည် ပညာရေး၏အဓိကအနှစ်သာရဖြစ်ကြောင်း ကျနော်ပြောနိုင်သည်။ ဤအရာကို သာမန်စာသင်ခန်းတစ်ခုတွင် ပုံတူကူးရန်မဖြစ်နိုင်ပါ။

ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ လက်တွေ့ဘဝ- ဘယ် Major တွေက ဝင်ငွေအများဆုံး (နှင့် အနည်းဆုံး) ရသလဲ။

ဝါသနာက သင်၏လမ်းပြဖြစ်သင့်သော်လည်း၊ အနာဂတ်ဝင်ငွေအလားအလာကိုလည်း လက်တွေ့ကျကျစဉ်းစားရန် အရေးကြီးသည်။

• Fact Check: UK အစိုးရ၏အချက်အလက်များ (LEO dataset) အရ၊ ဘွဲ့ရများ၏လစာသည် ဘာသာရပ်အလိုက် သိသိသာသာကွာခြားသည်။
• ဝင်ငွေအမြင့်ဆုံးအလွှာ: Medicine, Dentistry, Economics, Computer Science, Engineering, နှင့် Mathematics တို့သည် အလုပ်စဝင်ချိန်နှင့် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအလယ်ပိုင်းတွင် အမြင့်ဆုံးလစာကို ဦးဆောင်နေသည်။
• အလယ်အလတ်ဝင်ငွေအလွှာ: Law, Architecture, Physical Sciences (Physics, Chemistry), နှင့် Business Studies တို့သည် ခိုင်မာသောအလယ်အလတ်တန်းစားတွင် ကျရောက်သည်။
• ဝင်ငွေအနိမ့်ဆုံးအလွှာ: Creative Arts, Agriculture, နှင့် Humanities (English, History) တို့သည် ပျမ်းမျှအလုပ်စဝင်လစာ နည်းပါးလေ့ရှိသည်။

"Brave Mentor" ၏ သုံးသပ်ချက်: ဤအချက်အလက်သည် လမ်းညွှန်တစ်ခုသာဖြစ်ပြီး၊ စည်းမျဉ်းတစ်ခုမဟုတ်ပါ။ ထိပ်တန်းတက္ကသိုလ်တစ်ခုဖြစ်သော Cambridge မှ ဝါသနာပါသော သမိုင်းကျောင်းသားတစ်ဦးသည် ကောင်းမွန်သော network တစ်ခုတည်ဆောက်နိုင်ပါက၊ အဆင့်နိမ့်တက္ကသိုလ်တစ်ခုမှ ပျင်းရိသော အင်ဂျင်နီယာဘွဲ့ရတစ်ဦးထက် အလွယ်တကူဝင်ငွေပိုကောင်းနိုင်ပါသည်။ သင်၏ဝါသနာ၊ သင်၏တက္ကသိုလ်၏ဂုဏ်သိက္ခာနှင့် သင်၏ဆက်ဆံရေးတည်ဆောက်နိုင်စွမ်းတို့သည် ဘာသာရပ်အမည်တစ်ခုတည်းထက် မကြာခဏ ပိုအရေးကြီးပါသည်။

ကျွန်တော်က ဝါသနာများစွာရှိရင် ဒါမှမဟုတ် ဘာဝါသနာမှမရှိရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ။

ဒါက အလွန်ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိပြီး ပုံမှန်အခြေအနေတစ်ခုပါ။ မစိုးရိမ်ပါနဲ့။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ သင်၏ရွေးချယ်စရာများကို ဖွင့်ထားပေးမည့်လမ်းကြောင်းတစ်ခုကို ရွေးချယ်ရန်ဖြစ်သည်။

• နည်းဗျူဟာ ၁- ကျယ်ပြန့်ပြီး လိုက်လျောညီထွေရှိသော Major ကိုရွေးချယ်ပါ: ကျဉ်းမြောင်းသော အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဆိုင်ရာဘွဲ့တစ်ခုထက်၊ တံခါးများစွာဖွင့်ပေးနိုင်သော ဘာသာရပ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်ပါ။ Economics, Business Management, သို့မဟုတ် Computer Science ကဲ့သို့သော ဘွဲ့များသည် သင့်အား Analyseခြင်း၊ ဆက်သွယ်ခြင်း၊ ပြဿနာဖြေရှင်းခြင်းကဲ့သို့သော မည်သည့်လုပ်ငန်းနယ်ပယ်တွင်မဆို တန်ဖိုးရှိသော အရည်အချင်းများကို သင်ပေးပါလိမ့်မည်။
• နည်းဗျူဟာ ၂- သင်၏ဝါသနာများကို ပေါင်းစပ်ပါ: UK တက္ကသိုလ်အများအပြားသည် ဘာသာရပ်နှစ်ခုကို တန်းတူသင်ယူနိုင်သော "Joint Honours" ဘွဲ့များကို ပေးသည် (ဥပမာ- "BSc Economics and Politics")။
• နောက်ဆုံးအကြံပြုချက်: သင်၏ပထမဘွဲ့၏ရည်ရွယ်ချက်မှာ သင်၏တစ်သက်တာလုံးအတွက် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်ရန်မဟုတ်ပါ။ ၎င်းသည် သင်သုံးနှစ်ကြာ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းလေ့လာရန် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်းသော ဘာသာရပ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်ပြီး၊ ထိုသို့ပြုလုပ်ခြင်းဖြင့် ဝေဖန်ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာတတ်အောင် သင်ယူရန် ဖြစ်သည်။ ထိုအရည်အချင်း—သင်ယူနိုင်စွမ်း၊ ဖန်တီးနိုင်စွမ်း၊ နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်နေနိုင်စွမ်း—သည် သင်တကယ်ရရှိနေသော ဘွဲ့အစစ်အမှန်ဖြစ်သည်။

UK ရှိ ဘာသာရပ်အလိုက် လစာတိုးတက်မှုနှုန်း (နှစ်စဉ်ပျမ်းမျှ)

ဤနေရာတွင် သင်၏အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း၏ မတူညီသောအဆင့်များတွင် သင်မျှော်လင့်နိုင်သော ခန့်မှန်းခြေလစာအကွာအဝေးကို ဖော်ပြထားပါသည်။ ဤကိန်းဂဏန်းများသည် အခွန်မဆောင်မီ (gross) ဝင်ငွေများဖြစ်ပြီး ကျယ်ပြန့်စွာကွာခြားနိုင်ပါသည်။

• အမြင့်ဆုံးအဆင့် (ဥပမာ- ဆေးပညာ၊ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ၊ စီးပွားရေးပညာ၊ အင်ဂျင်နီယာ)
  • အလုပ်စဝင်လစာ (၀-၂ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £30,000 - £45,000
  • အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအလယ်ပိုင်းလစာ (၅-၁၀ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £55,000 - £90,000
  • အကြီးတန်းအဆင့်လစာ (၁၅+ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £80,000 - £150,000+
• အလယ်အလတ်အဆင့် (ဥပမာ- ဥပဒေ၊ ဗိသုကာ၊ ရူပသိပ္ပံ)
  • အလုပ်စဝင်လစာ (၀-၂ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £25,000 - £35,000
  • အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအလယ်ပိုင်းလစာ (၅-၁၀ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £45,000 - £70,000
  • အကြီးတန်းအဆင့်လစာ (၁၅+ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £65,000 - £100,000+
• အနိမ့်ဆုံးအဆင့် (ဥပမာ- ဖန်တီးမှုအနုပညာ၊ လူမှုဘာသာရပ်များ၊ စိုက်ပျိုးရေး)
  • အလုပ်စဝင်လစာ (၀-၂ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £22,000 - £28,000
  • အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းအလယ်ပိုင်းလစာ (၅-၁၀ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £35,000 - £55,000
  • အကြီးတန်းအဆင့်လစာ (၁၅+ နှစ် အတွေ့အကြုံ): £50,000 - £80,000+

လက်တွေ့ဘဝ သုံးသပ်ချက်- Gross Salary နှင့် သင်အမှန်တကယ်ရရှိမည့် "Take-Home Pay"

အပေါ်တွင်ဖော်ပြထားသော လစာကိန်းဂဏန်းများမှာ သင်၏ gross income (ဖြတ်တောက်မှုမပြုလုပ်မီဝင်ငွေ) ဖြစ်သည်ကို နားလည်ထားရန် အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ သင်အမှန်တကယ် "take-home pay" (လက်ထဲရောက်ငွေ) မှာ သိသိသာသာနည်းပါးသွားမည်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့ကြောင့်ပင် လစာကောင်းကောင်းရနေသည့်တိုင်၊ အထူးသဖြင့် အလုပ်စလုပ်သည့်နှစ်များတွင် ပိုက်ဆံစုရန် အလွန်ခက်ခဲနိုင်ပါသည်။ သင်၏ gross salary မှ လစဉ်အလိုအလျောက်ဖြတ်တောက်မည့်အရာများစွာရှိပါသည်။

ပထမဆုံးမှာ Income Tax (ဝင်ငွေခွန်) ဖြစ်သည်။

• UK တွင် နှစ်စဥ်ဝင်ငွေမှာ ပေါင် ၁၂,၅၇၀ အောက်ဖြစ်ပါက "Personal Allowance"အဖြစ်သတ်မှတ်ကာ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ဝင်ငွေရှိပြီး၊
• £12,571 – £50,270 ဝင်ငွေရှိပါက 20% နှုန်း အခွန်ကောက်ခံပါသည်။
• £50,271 – £125,140 ဝင်ငွေရှိပါက 40% အခွန်ကောက်ခံပါသည်။

ထို့အပြင်၊ NHS ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတော်အကျိုးခံစားခွင့်များအတွက် National Insurance ကိုလည်း ပေးဆောင်ရပါမည်။

နောက်ဆုံးအနေဖြင့်၊ အလုပ်ရှင်အများစုသည် သင့်အား workplace pension scheme (အလုပ်ခွင်ပင်စင်အစီအစဉ်) ထဲသို့ အလိုအလျောက်ထည့်သွင်းပေးမည်ဖြစ်ပြီး၊ သင်၏လစာမှတစ်စိတ်တစ်ပိုင်း (ပုံမှန်အားဖြင့် 5%) ကိုသင်၏အနားယူချိန်အတွက် စုဆောင်းပေးမည်ဖြစ်သည်။

ဥပမာအားဖြင့်၊ စတင်လစာ ပေါင် ၃၀,၀၀၀ တွင်၊ ဤဖြတ်တောက်မှုများအားလုံးပြီးနောက်၊ သင်၏တစ်လစာ take-home pay မှာ ပေါင် ၂,၀၀၀ - ၂,၁၀၀ ဝန်းကျင်သာ ရှိတော့မည်ဖြစ်သည်။

• မြို့ကြီးတစ်မြို့တွင် သင့်အခန်းငှားခမှာ ပေါင် ၈၀၀မှ ၁၅၀၀၊
• Utilitiesတွေဖြစ်တဲ့ Electricity, Gas, Wifi, Council Tax စတဲ့bill များမှာ နောက်ထပ် ပေါင် ၁၅၀-၃၀၀
• စားသောက်နေထိုင်သွားလာစရိတ်မှာ အနည်းဆုံး ၂၀၀ခန့်ဖြစ်နိုင်သည့်အခါ

ထို take-home pay သည် အခြေခံလိုအပ်ချက်များအတွက်သာ လျင်မြန်စွာကုန်ဆုံးသွားပြီး၊ သိသာသောစုငွေကျန်ရန် အလွန်ခဲယဉ်းသည်ကို သင်တွေ့မြင်နိုင်ပါသည်။ ချမ်းသာဖို့ခဲယဥ်းသည်၊

စာအုပ် (၂)။ လျှောက်လွှာတင်ခြင်းဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှု- သင်၏နေရာကို ရယူခြင်း

သင့်မှာအစီအစဉ်ရှိပြီ။ အခု လက်တွေ့အကောင်အထည်ဖော်ရပါမည်။ ဤစာအုပ်သည် လျှောက်လွှာတင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်၏ လက်တွေ့အဆင့်များကို လွှမ်းခြုံထားသည်။

အခန်း (၆)။ ပြင်ဆင်မှုများ

Personal Statement ရေးသားခြင်း

Personal statement ဆိုတာ CV မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဟာ သင့်ရဲ့ဇာတ်လမ်းပါ။ ကောင်းမွန်သော statement တစ်ခုသည် မေးခွန်းသုံးခုကိုဖြေဆိုပါတယ်- ၁။ ဘာကြောင့် ဒီဘာသာရပ်ကို ရွေးချယ်ရတာလဲ။ ၂။ ဘာကြောင့် ဒီတက္ကသိုလ်ကို ရွေးချယ်ရတာလဲ။ ၃။ ဘာကြောင့် သင့်ကိုရွေးချယ်သင့်တာလဲ။ ရည်ရွယ်ချက်မှာ သင်ပြီးပြည့်စုံကြောင်းသက်သေပြရန်မဟုတ်ဘဲ၊ သင်ဟာ အတွေးအခေါ်ရှိပြီး၊ စူးစမ်းလိုစိတ်ရှိကာ၊ သင်ယူရန်အဆင်သင့်ဖြစ်နေကြောင်း သက်သေပြရန်ဖြစ်ပါတယ်။

ပညာရေးအကျိုးဆောင်များအကြောင်း အမှန်တရား

မြန်မာနိုင်ငံ၏အခြေအနေတွင် consultant များသည် ကယ်တင်ရှင်များကဲ့သို့ထင်ရသော်လည်း အလွန်သတိထားရပါမည်။

• ပြဿနာများ: agency အများအပြားသည် သူတို့ကော်မရှင်ပိုရမည့် partner ကျောင်းများကိုသာ ဘက်လိုက်၍ညွှန်းခြင်း၊ အချက်အလက်အမှားများပေးခြင်း၊ scholarship အတုအယောင်များကို marketing အဖြစ်အသုံးပြုခြင်းတို့ ပြုလုပ်ကြသည်။
• အရေးကြီးသောသတိပေးချက်: သင်၏လျှောက်လွှာ သို့မဟုတ် ကျောင်းလခကို တရားမဝင် "ကျောင်းသား agent" တစ်ဦး၏လက်ထဲသို့ ဘယ်တော့မှမအပ်နှံပါနဲ့။ ၎င်းသည် visa စည်းမျဉ်းများနှင့် UK ဘဏ္ဍာရေးစည်းမျဉ်းများကို ချိုးဖောက်ရာရောက်ပြီး၊ သင့်အတွက် ဥပဒေအရအကာအကွယ် လုံးဝမရှိပါ။
• သင်၏ဖြေရှင်းနည်း: သင်၏လျှောက်လွှာတွင် ခရီးသည်တစ်ဦးမဟုတ်ဘဲ မိတ်ဖက်တစ်ဦးအဖြစ်ပါဝင်ပါ။ consultant ကို ပြတ်သားသောမေးခွန်းများမေးပြီး စစ်ဆေးပါ၊ ပြည်ပရောက်ကျောင်းသားများထံမှ ဘက်မလိုက်သောအကြံဉာဏ်ကို အမြဲရှာဖွေပါ။

အခန်း (၇)။ နောက်ဆုံးစိန်ခေါ်မှုများ- မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်းများနှင့် အင်္ဂလိပ်စာစာမေးပွဲလမ်းညွှန်

ဤအဆင့်သည် စီမံကိန်းများ လက်တွေ့ဖြစ်လာသည့်အဆင့်ဖြစ်သည်။ မှန်ကန်သောစာရွက်စာတမ်းများကို စုဆောင်းခြင်းသည် အလွန်အသေးစိတ်ကျသော လုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်ပြီး၊ အမှားသေးသေးလေးများကြောင့် လျှောက်လွှာများတွင် ပြဿနာတက်လေ့ရှိသည်။ ဤအခန်းသည် သင့်တွင်အရာအားလုံးပြည့်စုံနေစေရန် ပြီးပြည့်စုံသော checklist တစ်ခုကို ပံ့ပိုးပေးပါသည်။

မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော စာရွက်စာတမ်းများ Checklist

ဤ checklist ကို သင်၏အနာဂတ်အတွက် ကိုယ်ပိုင်ဖိုင်တစ်ခုအဖြစ် မှတ်ယူပါ။ ဤစာရွက်စာတမ်းများကို စုဆောင်းပြီး မူရင်းနှင့် အရည်အသွေးမြင့် digital scan နှစ်မျိုးလုံး အဆင်သင့်ရှိထားသင့်သည်။

အမျိုးအစား ၁ - ပညာရေးဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းများ (သင်၏ပညာရေး သက်သေ)

• အထက်တန်းအောင်လက်မှတ်များနှင့် အမှတ်စာရင်းများ: သင်၏ IGCSE, A-Levels, OSSD စသည်တို့၏ တရားဝင်အောင်လက်မှတ်များနှင့် အမှတ်စာရင်းများ။
• တက္ကသိုလ်အမှတ်စာရင်းများ: သင်မြန်မာနိုင်ငံရှိ တက္ကသိုလ်တစ်ခုခုတွင် တက်ရောက်ခဲ့ဖူးပါက၊ သင်၏ academic transcript အပြည့်အစုံလိုအပ်ပါမည်။
• တရားဝင်အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်များ: မူရင်းအင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့်မဟုတ်သော စာရွက်စာတမ်းတိုင်းအတွက် (ဥပမာ- မြန်မာတက္ကသိုလ်ဘွဲ့)၊ တရားဝင်ဘာသာပြန်ဆိုပြီး notarized တံဆိပ်တုံးထုထားရန်လိုသည်။ မူရင်းစာရွက်နှင့် ဘာသာပြန်နှစ်ခုလုံးလိုအပ်ပါမည်။
• Portfolio (တီထွင်ဖန်တီးမှုဆိုင်ရာ major များအတွက်): Architecture, Art, Design ကဲ့သို့သော ဘာသာရပ်များအတွက်၊ သင်၏အကောင်းဆုံးလက်ရာ ၁၅-၂၀ ခုပါဝင်သော digital portfolio (PDF သို့မဟုတ် website link) လိုအပ်ပါမည်။

အမျိုးအစား ၂ - ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ သက်သေခံစာရွက်စာတမ်းများ

• နိုင်ငံကူးလက်မှတ် (Passport): Pro Tip: သင်၏ passport သက်တမ်းသည် သင်၏သင်တန်းစတင်မည့်နေ့စွဲထက် အနည်းဆုံး ၆ လပို၍ကျန်ရှိနေရန် သေချာပါစေ။
• မွေးစာရင်း: မူရင်းနှင့် တရားဝင်ဘာသာပြန်။
• နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကတ်ပြား (NRC): မူရင်းနှင့် တရားဝင်ဘာသာပြန်။

အမျိုးအစား ၃ - လျှောက်လွှာအတွက် သီးသန့်စာရွက်စာတမ်းများ (သင်၏ဇာတ်လမ်းကိုပြောပြရန်)

• Personal Statement / Statement of Purpose (SOP): သင်၏ရည်ရွယ်ချက်များကိုရှင်းပြသည့် သင်၏ကိုယ်ပိုင်စာစီစာကုံး။ (ရေးသားနည်းအသေးစိတ်အတွက် အခန်း ၆ ကိုကြည့်ပါ)။
• ထောက်ခံစာ (Reference Letters): သင့်ကိုကောင်းစွာသိသော ဆရာ၊ ဆရာမများထံမှ ပုံမှန်အားဖြင့် နှစ်စောင်လိုအပ်သည်။ တရားဝင်ကျောင်း letterhead ဖြင့်ရေးသားပြီး၊ လက်မှတ်ထိုးကာ ရက်စွဲတပ်ထားသင့်သည်။
• CV / Resume: Master's သို့မဟုတ် PhD လျှောက်လွှာများအတွက် မကြာခဏလိုအပ်သည်။

အမျိုးအစား ၄ - အင်္ဂလိပ်စာ အရည်အချင်း

• IELTS Test Report Form (TRF): သင်၏ရမှတ်များကိုဖော်ပြသည့် တရားဝင်လက်မှတ်။ လျှောက်လွှာများအတွက် ဤလက်မှတ်မှ "TRF Number" ကို သင်လိုအပ်ပါမည်။

အမျိုးအစား ၅ - ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စာရွက်စာတမ်းများ (Visa လျှောက်ထားရန်) ဤသည်မှာ အရေးကြီးဆုံးနှင့် အတင်းကျပ်ဆုံးအပိုင်းများထဲကတစ်ခုဖြစ်သည်။

• ဘဏ်ရှင်းတမ်းများ (Bank Statements): Fact Check: UK ကျောင်းသားဗီဇာအတွက်၊ သင်သည် လိုအပ်သောငွေပမာဏ (သင်၏ပထမနှစ်ကျောင်းလခ + နေထိုင်စရိတ်) ကို အရည်အချင်းပြည့်မီသောဘဏ်စာရင်းတစ်ခုတွင် ဆက်တိုက် ၂၈ ရက် ထားရှိကြောင်း သက်သေပြရပါမည်။ နောက်ဆုံးဘဏ်ရှင်းတမ်းသည် သင် visa လျှောက်ထားသည့်နေ့မတိုင်မီ ၃၁ ရက်အတွင်းက ဖြစ်ရပါမည်။
• Sponsorship Letter: ဘဏ်စာရင်းသည် သင့်မိဘများပိုင်ဆိုင်ပါက၊ သူတို့ကသင်၏ financial sponsor ဖြစ်ကြောင်းနှင့် ထိုငွေကိုသင်၏ပညာရေးအတွက်သုံးစွဲရန်ခွင့်ပြုကြောင်း (အင်္ဂလိပ်လို) လက်မှတ်ထိုးထားသော တရားဝင်စာတစ်စောင်လိုအပ်သည်။
• ဆက်ဆံရေးသက်သေ: သင်နှင့် sponsor ကြားကဆက်ဆံရေးကို သက်သေပြရန် သင်၏မွေးစာရင်းလိုအပ်ပါမည်။

အမျိုးအစား ၆ - Visa အတွက် သီးသန့်စာရွက်စာတမ်းများ

• CAS (Confirmation of Acceptance for Studies): ၎င်းသည် သင် unconditional offer ရရှိပြီး ကျောင်းလခ deposit ပေးသွင်းပြီးနောက် တက္ကသိုလ်ကသင့်အားပေးမည့် unique reference number တစ်ခုဖြစ်သည်။ CAS မရှိဘဲ ကျောင်းသားဗီဇာ လုံးဝလျှောက်ထား၍မရပါ။
• TB Test လက်မှတ်: Fact Check: မြန်မာနိုင်ငံမှလျှောက်ထားသူများသည် UK Home Office မှအတည်ပြုထားသောဆေးခန်းတွင် (ရန်ကုန်တွင် IOM Migration Health Assessment Centre) တီဘီရောဂါစစ်ဆေးရန်လိုအပ်သည်။ သင်၏ visa လျှောက်လွှာနှင့်အတူ သက်တမ်းရှိလက်မှတ်တစ်စောင် တင်ပြရပါမည်။

အင်္ဂလိပ်စာစာမေးပွဲ- IELTS နှင့် Duolingo အပေါ် နောက်ဆုံးစကား

သင်၏အင်္ဂလိပ်စာအရည်အချင်းကို သက်သေပြရန်လိုအပ်ပါမည်။ IELTS သို့မဟုတ် Duolingo ကိုအများဆုံးရွေးချယ်ကြသည်။ ကျနော့်အကြံဉာဏ်ကတော့ ပြတ်သားပါတယ်- အချိန်နှင့်ငွေကြေးတတ်နိုင်ပါက IELTS ကိုသာဖြေဆိုပါ။ ၎င်းသည် တက္ကသိုလ်ဝင်ခွင့်နှင့် visa လျှောက်ထားခြင်းနှစ်ခုလုံးအတွက် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှလက်ခံထားသောကြောင့် "future-proof" ဖြစ်ပြီး စိတ်အချရဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြစ်ပါတယ်။

အခန်း (၈)။ အိတ်ထည့်ခြင်းပဟေဠိ- လက်တွေ့ကျပြီး စိတ်ခံစားမှုပါသော လမ်းညွှန်

• Allowance ကိုအများဆုံးရယူပါ: Qatar Airways သို့မဟုတ် Emirates ကဲ့သို့သော လေကြောင်းလိုင်းများ၏ "Student Privilege" အစီအစဉ်များကိုအသုံးပြုပြီး သင်၏ baggage allowance ကို 30kg မှ 40kg သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပို၍ တိုးမြှင့်ပါ။
• တကယ်ယူဆောင်လာသင့်သောအရာများ:
  • ဆေးဝါး: ၃ လစာ ကိုယ်ပိုင်ဆေးဝါးများနှင့် အခြေခံရှေးဦးသူနာပြုပစ္စည်းများ။
  • အစားအသောက်: အစားထိုးမရနိုင်သော အိမ်လွမ်းစေသည့်အရသာများ (အရည်အသွေးမြင့် လက်ဖက်၊ သီးသန့်အမွှေးအကြိုင်များ) သာယူလာပါ။ အသား၊ နို့ထွက်ပစ္စည်းများမယူလာပါနဲ့။
  • အဝတ်အစား: တစ်ပတ်စာသာယူလာပါ။ ရာသီဥတုနှင့်ကိုက်ညီသော အဝတ်အစားများကို UK တွင်ဝယ်ယူခြင်းက ပိုကောင်းပါသည်။
• အရေးအကြီးဆုံးအရာ: သင်ချစ်သောသူများကို သတိရစေမည့် သေးငယ်သော စိတ်ခံစားမှုတန်ဖိုးရှိသည့် ပစ္စည်းတစ်ခု (ဓာတ်ပုံ၊ သော့ချိတ်) ကိုယူဆောင်လာပါ။

အခန်း (၉)။ ခရီးရှည်- လေယာဉ်စီးခြင်းအတွက် လမ်းညွှန်

• လက်မှတ်ဝယ်ခြင်း: စျေးအပေါဆုံး non-refundable လက်မှတ်ကိုမဝယ်ပါနဲ့။ ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိသော fare ကို ပိုက်ဆံအနည်းငယ်ပိုပေးပြီးဝယ်ပါ။ သင်၏ luggage ကို "Checked-Through" ဖြစ်အောင်သေချာပါစေ။
• ပြင်ဆင်ခြင်း: Long-haul flight မတိုင်မီ ၄ နာရီ ကြိုတင်ပြီးလေဆိပ်ကိုရောက်ရှိပါ။ လေယာဉ်ပေါ်တွင် အေးသောကြောင့် အနွေးထည်တစ်ထည်ယူသွားပါ။
• In-Flight Survival Kit: Eye mask, earplugs, travel pillow, moisturizer, နှင့် ကိုယ်ပိုင်မုန့်များ၊ download လုပ်ထားသော ဖျော်ဖြေရေးအစီအစဉ်များကို ထည့်ပါ။

စာအုပ် (၃)။ တိုင်းတစ်ပါးမှ ပထမဆုံးခြေလှမ်းများ- ရှင်သန်ခြင်းနှင့် ကြီးထွားခြင်း

သင်ရောက်ရှိသွားပါပြီ။ ခရီးကမပြီးသေးပါဘူး၊ ခရီးသစ်တစ်ခုစတင်နေပါပြီ။ ဤစာအုပ်သည် သင်၏ဘဝသစ်ကို ဘယ်လိုတည်ဆောက်ရမလဲဆိုတာအကြောင်းပါ။

အခန်း (၁၀)။ ပထမဆုံး ၄၈ နာရီ- ရောက်ရှိခြင်းအတွက် ရှင်သန်ရေးလမ်းညွှန်

• Immigration တွင်: သင်၏စာရွက်စာတမ်းများ (Passport, Visa, CAS Letter, Accommodation Booking) ကို print out လုပ်ပြီးအဆင်သင့်ထားပါ။
• ရောက်ရှိခြင်းဆိုင်ရာ ထောင်ချောက်များ:
  • SIM Cards: လေဆိပ်မှာ စျေးကြီးတဲ့ SIM card တွေ မဝယ်ပါနဲ့။ သင့်ရပ်ကွက်ထဲကဆိုင်မှာ ၅၀% ပိုသက်သာပါလိမ့်မယ်။
  • Taxis: စျေးကြီးတဲ့ private taxi တွေ မငှားပါနဲ့။ Oxford သို့သွားသော The Airline Bus ကဲ့သို့သော 24/7 coach service များကိုအသုံးပြုပါ။ ၆၀% ပိုသက်သာပါလိမ့်မယ်။
  • အစားအသောက်: ပထမရက်များတွင် အစား မချွေတာပါနဲ့။ သင့်ခန္ဓာကိုယ်က jet lag နှင့် ရာသီဥတုအသစ်ဒဏ်ကိုခံနေရပါတယ်။

အခန်း (၁၁)။ သင်၏အသိုက်အမြုံသစ်ကို တည်ဆောက်ခြင်း- အဆောင်ရွေးချယ်ခြင်းဆိုင်ရာ Case Study

• နေရာ၊ နေရာ၊ နေရာ: သင်နေထိုင်ရာနေရာကို (၁) သင်၏ တိကျသော campus၊ (၂) သင်၏ နေ့စဉ်ခရီးစဉ် (အချိန်နှင့် ကုန်ကျစရိတ်)၊ (၃) သင်၏ နေထိုင်မှုပုံစံ (ဆိုင်များနှင့်နီးကပ်မှု) တို့ပေါ်မူတည်၍ ရွေးချယ်ပါ။
• ဘတ်ဂျက်: ကျောင်းသားအဆောင်များသည် စျေးနှုန်းမြင့်မားသော်လည်း bill အားလုံးပါဝင်ပြီး ဘတ်ဂျက်ဆွဲရလွယ်ကူသည်။ အပြင်မှာငှားခြင်းက အခန်းခသက်သာတယ်လို့ထင်ရပေမဲ့၊ utility bill များအတွက် တစ်လလျှင် ပေါင် ၈၀-၁၂၀+ ထပ်ပေါင်းထည့်ရပါမည်။

အခန်း (၁၂)။ မမြင်နိုင်သော သင်ရိုး- ကျန်းမာရေး၊ အထီးကျန်မှုနှင့် လွတ်လပ်မှုကို စီမံခန့်ခွဲခြင်း

• ကျန်းမာရေး: သင်မြန်မာပြည်မှမထွက်ခွာမီ သွားအလုံးစုံစစ်ဆေးပါ။ UK တွင် သွားဘက်ဆိုင်ရာစောင့်ရှောက်မှုသည် အလွန်စျေးကြီးသည်။ ရောက်သည့်အပတ်တွင် NHS doctor (GP) နှင့် သွားဆရာဝန်ဖြင့် register လုပ်ပါ။
• အထီးကျန်မှု: သင်အထီးကျန်ပါလိမ့်မည်။ ဒါဟာ ဖြစ်နိုင်ခြေတစ်ခုမဟုတ်ဘဲ၊ အာမခံချက်တစ်ခုပါ။ သင်၏ "စိတ်ကျန်းမာရေး toolkit" (သင့်ကိုအားပြန်ပြည့်စေသောအရာများ) ကိုပြင်ဆင်ထားပြီး၊ မိသားစုနှင့် ပုံမှန် video call ရက်ချိန်းများပြုလုပ်ပါ။
• လွတ်လပ်မှု: အရက်သောက်ခြင်း၊ လိင်ကိစ္စစသည့် ယဉ်ကျေးမှုအသစ်များနှင့်ထိတွေ့ရပါမည်။ "ပျော်ရွှင်ခြင်း၏သားကောင်" မဖြစ်ပါစေနှင့်။

အခန်း (၁၃)။ သင်မဖြစ်မနေသင်ယူရမည့် တာဝန်ယူစိတ်

နိုင်ငံခြားမှာရှင်သန်ဖို့အတွက် အရေးအကြီးဆုံးအရည်အချင်းကတော့ ကိုယ်ပိုင်တာဝန်ယူမှု ပါပဲ။ အခုကတည်းကစတင်လေ့ကျင့်ပါ။ ဟင်းချက်mayıသင်ပါ၊ သန့်ရှင်းရေးလုပ်mayıသင်ပါ၊ ဘတ်ဂျက်စီမံခန့်ခွဲmayıသင်ပါ။

နိဂုံး- ရှေ့ဆက်ရမည့်ခရီး- ကျွန်ုပ်တို့ ဘာကြောင့်ဒါကိုလုပ်နေသလဲ

ဒီအခက်အခဲတွေအားလုံးကို ဘာကြောင့်ဖြတ်သန်းနေရတာလဲ။ ကျနော်တို့က တိုက်ပွဲကို တခြားတစ်နေရာမှာတိုက်ဖို့ရွေးချယ်ခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ ထွက်ပြေးခြင်းမဟုတ်ဘူး၊ တကယ့်ရေရှည်တော်လှန်ရေးအတွက် လိုအပ်တဲ့အသိပညာနဲ့ ကျွမ်းကျင်မှုတွေကို စုဆောင်းဖို့ မဟာဗျူဟာတစ်ခုပါ။ ကျနော်မရပ်တန့်ပါဘူး။ ကျနော်တို့ကလေးတွေအလှည့်ကျရင် ပြောချင်တယ်။

"ဖေဖေက နိုင်ငံရေးမှာ ပါဝင်ခဲ့တာ။ ဖေဖေတို့တုန်းက တော်တော်ဆိုးတာ။ သမီးတို့အလှည့်ကျ ကောင်းသွားပြီ။ ဘာမှကျက်စရာမလိုတော့ဘူး။ မေးခွန်းတွေမေးလို့ရတယ်။ သင်ယူလို့ရတယ်။"

ခရီးကခက်ခဲပေမဲ့၊ အဆုံးမှာသင်ဖြစ်လာမယ့်လူဟာ သင်အခုမြင်ယောင်နေတာထက် အဆပေါင်းများစွာ ပိုပြီးစွမ်းဆောင်နိုင်ပြီး ကြံ့ခိုင်တဲ့သူတစ်ယောက် ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်။