Oxford ရှင်သန်မှုလမ်းညွှန် - မြို့တစ်မြို့၏ စိတ်ဝိညာဉ်ကို နားလည်ခြင်း

"အားလုံးရဲ့အမြင်နဲ့တော့တူချင်မှတူမယ်။ ဒါကကျနော့်အမြင်။"

This article is also available in [English]

ဒီနေ့တော့ Oxford ဆိုတဲ့မြို့မှာ နေထိုင်ခြင်းရဲ့ အနှစ်သာရအကြောင်းကို စာဖွဲ့ချင်တယ်။ ဒီမြို့ကပေးတဲ့ ခံစားချက်က လူတစ်ယောက်ရဲ့ နောက်ခံအတွေ့အကြုံနဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေအပေါ်မူတည်ပြီး ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ ကျနော့်အတွက်တော့ ဒီမြို့က ပျော်စရာကောင်းတဲ့ နေရာတစ်ခုပါ။ ဒါပေမယ့် ဒီပျော်ရွှင်မှုက ရန်ကုန်လိုမြို့ကြီးတစ်မြို့ရဲ့ ရင်းနှီးဖော်ရွေပြီး အမြဲတမ်းလှုပ်ရှားနေတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုမျိုးနဲ့တော့ ကွာခြားပါတယ်။ ဒါက စည်းကမ်း၊ တည်ငြိမ်မှုနဲ့ လေးနက်မှုတွေကြားကနေ ရှာဖွေတွေ့ရှိရတဲ့ ပျော်ရွှင်မှုမျိုးဖြစ်ပါတယ်။

အပိုင်း (၁) - ရာသီဥတု - ရှင်သန်ရေးအတွက် ပထမဆုံးစိန်ခေါ်မှု

ဒီမြို့ရဲ့ ရာသီဥတုအကြောင်းကို ပြောရရင် "အေးတယ်" ဆိုတဲ့ စကားလုံးတစ်လုံးတည်းနဲ့ မလုံလောက်ပါဘူး။ ဒါက ရန်ကုန်ရဲ့ ဆောင်းတွင်းလို ခြောက်သွေ့တဲ့အအေးမျိုးမဟုတ်ဘူး။ UK ရဲ့ အအေးက "စိုစွတ်တဲ့အအေး (Damp Cold)" ပါ။ သင့်အရိုးတွေထဲအထိ စိမ့်ဝင်ပြီး တစ်နေကုန် ချမ်းစိမ့်စိမ့်ဖြစ်စေတဲ့ အအေးမျိုးပါ။

• ရာသီဥတုရဲ့ မသမာမှု: UK မှာ ရာသီဥတုခန့်မှန်းချက် (Forecast) တွေက အမြဲတမ်းလိုလိုလွဲပါတယ်။ မနက်ခင်းနေသာနေပြီး နေ့လည်ခင်းမှာ မုန်တိုင်းဝင်သလို မိုးရွာ၊ လေတိုက်တာမျိုးက ပုံမှန်ပါပဲ။ Oxford က အထပ်မြင့်တိုက်တွေရှားပြီး မြက်ခင်းပြင်တွေ၊ ကွင်းလပ်တွေများတဲ့အတွက် လေတိုက်ရင် လူပါလွင့်မတတ်ပါပဲ။ နွေရာသီကတော့ ပူတဲ့အခါပူပေမယ့် Heat Wave အချိန်မျိုးကျမှသာ သိပ်ပူပြင်းလေ့ရှိပါတယ်။
• အဝတ်အစားပြင်ဆင်မှု: စရောက်ရောက်ချင်းမှာတော့ Puffer Coat အထူကြီးတစ်ထည်က မရှိမဖြစ်ပါ။ (အကြံပေးချင်တာကတော့ Puffer Coat ကောင်းကောင်းတစ်ထည်ကို JD Sports ဒါမှမဟုတ် Sports Direct လိုဆိုင်တွေမှာ ဒီရောက်မှဝယ်ပါ။ မြန်မာပြည်က jacket တွေက ဒီရာသီဥတုအတွက် လုံးဝမလုံလောက်ပါဘူး)။
  • တစ်နှစ်တာ ဖက်ရှင်: ပုံမှန်အားဖြင့်တော့ ဘောင်းဘီရှည်၊ အင်္ကျီလက်ရှည်တစ်ထပ်၊ အပေါ်ထပ်တစ်ထပ်နဲ့ Puffer coat/Long coat တစ်ထပ်ကတော့ မရှိမဖြစ်ပါပဲ။ ဆောင်းတွင်းအတွက်တော့ နားကြပ်ပုံစံအမွှေးပွ၊ လက်အိတ်၊ ခြေအိတ်ထူထူနဲ့ thermal အတွင်းခံတွေက သင့်ကို အနွေးဓာတ်ပေးပါလိမ့်မယ်။
  • နွေရာသီ: T-shirt၊ ဘောင်းဘီတိုနဲ့ ညှပ်ဖိနပ်နဲ့ သွားလို့ရပေမယ့်၊ ညနေပိုင်းတွေမှာတော့ အနည်းငယ်အေးတတ်တာကို သတိပြုသင့်ပါတယ်။
• အသားအရေထိန်းသိမ်းမှု: ဒီရာသီဥတုက အသားအရေကို အလွန်အမင်းခြောက်သွေ့စေပါတယ်။ ရန်ကုန်မှာ အဆင်ပြေခဲ့တဲ့ skincare product တွေ ဒီမှာလုံးဝအလုပ်မဖြစ်တော့တာမျိုး ကြုံရနိုင်ပါတယ်။ နှုတ်ခမ်းကွဲတာ၊ အသားအရေခြောက်ပြီး ယားယံတာတွေအတွက် Moisturiser ကောင်းကောင်းတစ်ဘူးက မရှိမဖြစ်လိုအပ်ပါတယ်။

အပိုင်း (၂) - လူနေမှုစရိုက် - တိတ်ဆိတ်ခြင်း၏ အလှတရားနှင့် အထီးကျန်ခြင်း

ရန်ကုန်မြို့ရဲ့ ဆူညံပွက်လောရိုက်နေတဲ့ လူနေမှုပုံစံနဲ့ အသားကျလာတဲ့သူတစ်ယောက်အတွက် Oxford က ပထမဆုံးပေးတဲ့ ခံစားချက်က "တိတ်ဆိတ်ခြင်း" ပါပဲ။

• လူဦးရေနှင့် လူနေမှုပုံစံ: ဒီမှာ လူကိုအမြဲမတွေ့ရပါဘူး။ မြို့လယ်ခေါင် (City Centre) နဲ့ Cowley လမ်းလို နေရာမျိုးတွေကလွဲရင် ညနေစောင်းတာနဲ့ လမ်းပေါ်မှာ လူရှင်းသွားပါပြီ။ လူတွေအများကြီးနဲ့နေတတ်တဲ့သူမျိုးအတွက်တော့ ဒီတိတ်ဆိတ်မှုက အထီးကျန်ခြင်းတစ်ခုလို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ကျောင်းသားအများစုက နားကြပ်ကိုယ်စီတပ်၊ ကိုယ့်ကမ္ဘာလေးထဲမှာ နေထိုင်သွားလာတတ်ကြတယ်။ ဒါက မာနကြီးတာမဟုတ်ဘဲ၊ ကိုယ်ပိုင်နေရာ (personal space) ကို တန်ဖိုးထားတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုပါ။
• Oxford vs. London - လုံခြုံရေးနှင့် စိတ်ချမ်းသာမှု: London က ကမ္ဘာ့မြို့တော်ကြီးပီပီ အမြဲတမ်းလှုပ်ရှားနေပြီး လူတွေ၊ အခွင့်အလမ်းတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အဲ့ဒီလူထုကြီးရဲ့နောက်မှာ မလုံခြုံမှုဆိုတဲ့ အရိပ်တစ်ခုအမြဲကပ်ပါလာတယ်။ London မှာ ညဘက်လမ်းလျှောက်ရင်၊ ဒါမှမဟုတ် Tube စီးရင် ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်ကို အမြဲသတိထားနေရတတ်တယ်။ Oxford မှာတော့ ဒီလိုမဟုတ်ပါဘူး။ ညသန်းခေါင်မှာ မြို့စွန်ကို စက်ဘီးတစ်စီးနဲ့ တစ်ယောက်တည်းသွားခြင်း၊ နားကြပ်တပ်ပြီး လမ်းလျှောက်ခြင်းများ ပြုလုပ်နိုင်လေ့ရှိပါတယ်။ ဓားထောက်လုယက်ခံရမှာ၊ ဒါမှမဟုတ် အိတ်ထဲကဖုန်းကို နှိုက်ယူသွားမှာကို စိုးရိမ်စိတ်မရှိဘဲ လွတ်လွတ်လပ်လပ် သွားလာနိုင်ခြင်းက Oxford ကပေးတဲ့ အဖိုးတန်ဆုံးသော စိတ်ငြိမ်းချမ်းမှုတစ်ခုပါပဲ။
• Professionalism နှင့် ယဉ်ကျေးမှု: ဒီမှာရှိတဲ့လူတွေက ပိုပြီး professional ကျတယ်၊ ပိုပြီးစည်းစနစ်ကျတယ်လို့ ခံစားရတယ်။ ဒါက နိုင်ငံတကာကျောင်းသားတွေ၊ ပညာရှင်တွေစုဝေးနေတဲ့ ပညာရေးမြို့တော် (Academic City) တစ်ခုရဲ့ သဘာဝပါ။ လူတွေက ကိုယ့်အလုပ်ကိုယ်လုပ်တယ်၊ တခြားသူရဲ့အချိန်ကို လေးစားတယ်၊ စည်းကမ်းကိုလိုက်နာတယ်။ ရန်ကုန်မှာလို "အစ်ကို၊ အစ်မ" ဆိုပြီး ရင်းနှီးချင်ယောင်ဆောင်ပြီး ကိုယ့်အပေါ်ခေါင်းပုံဖြတ်သွားမယ့်သူမျိုး ရှားပါတယ်။ လူမျိုးစုံ၊ ဘာသာစုံရှိပေမယ့် အားလုံးက ဥပဒေနဲ့ စည်းကမ်းဘောင်တစ်ခုအောက်မှာ ညီတူညီမျှ နေထိုင်ကြပါတယ်။

အပိုင်း (၃) - Oxford မြို့၏ စိတ်ကူးမြေပုံ

Oxford ရဲ့မြေပုံက ရှုပ်ထွေးတယ်လို့ထင်ရပေမယ့်၊ တကယ်တမ်းမှာတော့ နေရာတစ်ခုချင်းစီက ကိုယ်ပိုင်ဇာတ်ကောင်နဲ့ ဝိသေသလက္ခဏာတွေရှိပါတယ်။ ဘယ်သွားသွား Google Maps နဲ့သွားလို့ရပြီး Bus အချိန်ကိုပါ ကြည့်နိုင်တာမို့ ရန်ကုန်လို မှန်းဆသွားလာစရာမလိုပါဘူး။

• City Centre to the West (အနောက်ဘက်): မြို့လယ်ကနေ အနောက်ဘက်ကိုသွားရင် A34 လမ်းမကြီးကိုတွေ့ပါမယ်။ အဲ့ဒီဘက်ကို Botley လို့ခေါ်ကြပြီး Oxford Brookes ရဲ့ Harcourt Hill Campus ရှိပါတယ်။ စက်မှုဇုန်လေးတွေ၊ လယ်ကွင်းတွေနဲ့ မြို့ပြထက် ကျေးလက်အငွေ့အသက်ကို ပိုခံစားရမယ့်နေရာပါ။
• City Centre to the South West (အနောက်တောင်ဘက်): မြို့လယ်ကနေ တောင်ဘက်ကိုဆင်းသွားရင် Oxford ဗုဒ္ဓဝိဟာရ ကျောင်းတိုက်ကိုရောက်ပါမယ်။ ဆက်သွားရင်တော့ မြို့ပြင်က ရွာငယ်လေးတွေ、မြင်းခြံတွေ၊ နွားခြံတွေနဲ့ အိမ်အကောင်းစားကြီးတွေကို တွေ့ရမှာပါ။
• City Centre to the East (အရှေ့ဘက်): အရှေ့ဘက်ကိုသွားရင် St Clements ကိုဖြတ်ပြီး Oxford Brookes ရဲ့ Headington Hill Campus ကိုရောက်ပါမယ်။ ဆက်သွားရင် Headington လမ်းစုံ၊ ပြီးတော့ Wheatley ဘက်က လယ်ကွင်းတွေဆီကို ရောက်သွားမှာပါ။
• St Clements to the South (တောင်ဘက်): St Clements ကနေ အောက်ဘက်ဆင်းသွားရင်တော့ Cowley လမ်းကိုရောက်ပါပြီ။ ဒါက Oxford ရဲ့ "Food Heaven" ပါပဲ။ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်း အစားအစာတွေကနေ ဆံပင်ညှပ်ဆိုင်တွေ၊ theatre တွေအထိ အစုံအလင်ရှိတဲ့၊ မြို့ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအစုံအလင်ဆုံးနဲ့ အသက်ဝင်ဆုံးလမ်းတစ်လမ်းပါ။

အပိုင်း (၄) - မြို့၏ စည်းချက်နှင့် အလေ့အထများ

• ဆိုင်များ၏ ဝိသေသ: ဆိုင်အများစုက မနက် ၉/၁၀ နာရီမှာဖွင့်ပြီး ည ၈ နာရီလောက်ဆို ပိတ်ပါပြီ။ တနင်္ဂနွေနေ့ဆိုရင် ညနေ ၄/၅ နာရီမှာ အကုန်ပိတ်တာမို့၊ ရန်ကုန်လို ညဘက် מאוחרထွက်လည်ချင်တဲ့သူတွေအတွက်တော့ အစပိုင်းမှာ အထီးကျန်သလိုခံစားရနိုင်ပါတယ်။
• ယဉ်ကျေးမှု: ဘာလုပ်လုပ် "Thank you"၊ "Sorry"၊ "Please" ဆိုတဲ့စကားလုံးတွေက သူတို့ရဲ့ နေ့စဉ်သုံးစကားတွေပါပဲ။ သိသိမသိသိ ပြုံးပြနှုတ်ဆက်တတ်ကြတယ်။ ဒါက အပေါ်ယံယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုလိုထင်ရပေမယ့်၊ တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက်ကြားမှာ သဟဇာတဖြစ်မှုကို အများကြီးအထောက်အကူပြုပါတယ်။
• စည်းကမ်းလိုက်နာမှု: ဘားတွေ၊ Pub တွေမှာ အရက်ဝယ်တဲ့အခါ ID (မှတ်ပုံတင်) မပြနိုင်ရင် လုံးဝရောင်းမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဥပဒေကို တိတိကျကျလိုက်နာကြတယ်။ ဒီလိုစည်းကမ်းရှိမှုကပဲ မြို့ကို ပိုပြီးလုံခြုံစိတ်ချရစေတာပါ။
• Racism: တစ်ခါတစ်လေတော့ ကြုံရတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူမျိုးနဲ့မဆိုင်ဘဲ၊ လူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ပဲဆိုင်ပါတယ်။ Oxford မှာ interracial couple တွေ အများကြီးရှိပြီး၊ ယေဘုယျအားဖြင့်တော့ လက်ခံမှုရှိတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုပါ။

အပိုင်း (၅) - လူမှုဘဝ (Social Life) - Pub Culture နှင့် Societies

Oxford ရဲ့ social life က ရန်ကုန်နဲ့လုံးဝကွာခြားပါတယ်။ ဒီမှာ "ကလပ်တက်တယ်" ဆိုတာထက် "Pub သွားတယ်" ဆိုတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုက ပိုအakarကျပါတယ်။

• Pub Culture: Pub ဆိုတာက အရက်သောက်ဖို့သက်သက်နေရာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒါက လူတွေရဲ့ "တတိယနေရာ" ပါ (အိမ်နဲ့ အလုပ်/ကျောင်းပြီးရင် တတိယအရေးအကြီးဆုံးနေရာ)။ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်နဲ့အလားသဏ္ဍာန်ဆင်တဲ့ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ စကားပြောဖို့၊ စာမေးပွဲအကြောင်းညည်းဖို့၊ ဒါမှမဟုတ် တစ်ယောက်တည်း စာအုပ်တစ်အုပ်နဲ့ အေးအေးဆေးဆေးထိုင်ဖို့ နေရာတစ်ခုပါ။ The Eagle and Child လိုမျိုး J.R.R. Tolkien တို့ C.S. Lewis တို့ထိုင်ခဲ့တဲ့ သမိုင်းဝင် Pub တွေကနေ၊ The Turf Tavern လိုမျိုး လမ်းကြားလေးထဲက ကျောင်းသားတွေအကြိုက် Pub တွေအထိ ရွေးချယ်စရာအများကြီးရှိပါတယ်။
• University Societies: ဒါက သူငယ်ချင်းအသစ်တွေရဖို့နဲ့ ကိုယ့်ဝါသနာကို မျှဝေဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းပါ။ Oxford Brookes Students' Union (OBSU) မှာ အားကစားအသင်းတွေ၊ Debate Society, Film Society ကနေ Harry Potter Society အဆုံး အသင်းအဖွဲ့ပေါင်းရာနဲ့ချီရှိပါတယ်။ အသင်းဝင်ကြေးက တစ်နှစ်လုံးစာအတွက် £5 ကနေ £20 လောက်ပဲရှိပြီး၊ သင်ရမယ့် အတွေ့အကြုံနဲ့ အဆက်အသွယ်တွေက အဖိုးမဖြတ်နိုင်ပါဘူး။

အပိုင်း (၆) - မြို့ပြင်သို့ ခရီးသွားခြင်း

Oxford က UK တစ်ခွင်ကို ခရီးသွားဖို့အတွက် အချက်အချာကျတဲ့နေရာတစ်ခုပါ။

• London: Oxford Tube bus နဲ့ဆို ၁ နာရီခွဲလောက်ပဲကြာပြီး အသွားအပြန်လက်မှတ်က ပေါင် ၂၀ ဝန်းကျင်ပဲရှိပါတယ်။
• Manchester: ရထားနဲ့ဆို ၂ နာရီခွဲလောက်ပဲကြာပြီး၊ Railcard နဲ့ဆိုရင် ပေါင် ၃၀-၄၀ လောက်နဲ့ ရနိုင်ပါတယ်။
• Europe: London ကနေ Eurostar ရထားကိုစီးပြီး Paris, Amsterdam တို့လို ဥရောပမြို့ကြီးတွေကို အလွယ်တကူသွားရောက်နိုင်ပါတယ်။

နိဂုံးချုပ် - Oxford က သင့်ကို ဘာတွေသင်ပေးမလဲ

နောက်ဆုံးတော့ Oxford မှာနေထိုင်ခြင်းက သင့်ကို ပညာရေးတစ်ခုတည်းကိုပဲ ပေးတာမဟုတ်ပါဘူး။ သူက သင့်ကို "Self-Reliance" (ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးနိုင်စွမ်း) ကို သင်ပေးပါတယ်။ ဒီမှာ သင်တစ်ယောက်တည်း ရှင်သန်ရပ်တည်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားရင်း၊ သင်ဟာ ပိုပြီးစည်းကမ်းရှိလာမယ်၊ ပိုပြီးတာဝန်ယူတတ်လာမယ်၊ ပိုပြီးတော့ လွတ်လပ်တဲ့လူတစ်ယောက်ဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်။

ဒီမြို့က သင့်ကို ရန်ကုန်လိုမျိုး ရင်းနှီးဖော်ရွေမှုတွေနဲ့ လာဘ်မထိုးပါဘူး။ ဒါပေမယ့် သူက သင့်ကို တည်ငြိမ်မှု၊ လုံခြုံမှုနဲ့ ကိုယ့်ခြေထောက်ပေါ်ကိုယ်ရပ်တည်နိုင်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုကိုတော့ အပြည့်အဝပေးစွမ်းပါလိမ့်မယ်။